Q. "తెలంగాణ ప్రజా సమితి వేర్పాటు అనేది రాష్ట్ర డిమాండ్‌కు రాజకీయ గొంతుకను అందించడానికి ఏర్పడింది." దీని ఏర్పాటుకు దారితీసిన పరిస్థితులను, దాని ప్రధాన లక్ష్యాలను, మరియు తెలంగాణ ఉద్యమాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడంలో దాని పాత్రను చర్చించండి.

పరిచయం:
తెలంగాణ ప్రజా సమితి (టిపిఎస్), 1969లో స్థాపించబడి, ఉద్యోగ విధాన ఉల్లంఘనలు మరియు ప్రాంతీయ అసమానతల నేపథ్యంలో తెలంగాణ ఉద్యమానికి రాజకీయ వేదికగా మారింది. ఇది విద్యావేత్తలు, విద్యార్థులు మరియు ఉద్యోగులకు ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్‌ను వ్యక్తపరిచే వేదికను అందించింది. టిపిఎస్ ఏర్పాటు రాజకీయ మార్పును సూచించి, ఈ ఉద్యమానికి విస్తృత మద్దతును అందించింది.

విషయం:
I. తెలంగాణ ప్రజా సమితి ఏర్పాటుకు దారితీసిన పరిస్థితులు
ఎ. పెద్దమనుషుల ఒప్పందం (1956) ఉల్లంఘన
1. పెద్దమనుషుల ఒప్పందం తెలంగాణకు ఉద్యోగ రక్షణ మరియు ప్రాంతీయ స్వయంప్రతిపత్తిని హామీ ఇచ్చింది.
2. ఆంధ్ర ఆధిపత్య ప్రభుత్వం ఈ హామీలను పట్టించుకోకపోవడంతో ప్రజల్లో విస్తృత అసంతృప్తి నెలకొంది.
3. ఉప ముఖ్యమంత్రి పదవి, న్యాయమైన ఉద్యోగ విభజన వంటి కీలక నిబంధనలను అమలు చేయకపోవడం ప్రాంతీయ వివక్షను మరింత తీవ్రతరం చేసింది.
4. రాజకీయాలలో తెలంగాణ పట్ల వివక్ష మరియు ఆంధ్రేతరులచే కీలక ప్రభుత్వ పదవుల ఆధిపత్యం అన్యాయ భావనను రేకెత్తించింది.

బి. ఆర్థిక మరియు ఉద్యోగ అసమానతలు
1. ముల్కీ నిబంధనల హామీ ఉన్నప్పటికీ, ఆంధ్ర నుండి వచ్చిన వారు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో ఆధిపత్యం చెలాయించడంతో తెలంగాణ యువత ఉద్యోగ రహితంగా ఉండిపోయింది.
2. ఆంధ్ర రైతులకు నీటిపారుదల వనరులు అసమానంగా కేటాయించబడగా, తెలంగాణ వ్యవసాయ ఆర్థిక వ్యవస్థ దెబ్బతింది. 3. విద్య మరియు భూమి పంపిణీలో అసమానతలు ఆర్థిక అన్యాయ భావనను మరింత విస్తృతం చేశాయి. ఇది స్వయంప్రతిపత్తి కోసం చేసిన డిమాండ్‌ను బలపరిచింది.

II. తెలంగాణ ప్రజా సమితి యొక్క ప్రధాన లక్ష్యాలు
ఎ. ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్
1. టిపిఎస్ యొక్క ప్రాథమిక లక్ష్యం ఆంధ్ర రాజకీయ, ఆర్థిక, సాంస్కృతిక ఆధిపత్యాన్ని అంతం చేయడానికి ప్రత్యేక తెలంగాణ రాష్ట్ర ఏర్పాటు.
2. న్యాయమైన వనరుల పంపిణీ, ఉద్యోగ న్యాయం, మరియు తెలంగాణ ప్రజలకు రాజకీయ ప్రాతినిధ్యం కోసం ప్రాంతీయ స్వయంప్రతిపత్తిని సాధించడం టిపిఎస్ లక్ష్యం.

బి. స్థానిక ఉద్యోగ మరియు ఆర్థిక ప్రయోజనాల రక్షణ
1. ముల్కీ నిబంధనల అమలు మరియు ప్రభుత్వ ఉద్యోగాల్లో స్థానిక హక్కుల రక్షణ కోసం టిపిఎస్ కట్టుబడి ఉంది.
2. నీటిపారుదల, భూమి, నీరు వంటి వనరులపై ప్రాంతీయ నియంత్రణను ఇది డిమాండ్ చేసింది. తెలంగాణ అభివృద్ధి ఆంధ్ర ఆధిపత్య ప్రభుత్వం వల్ల పక్కదారి పట్టకుండా చూసింది.
3. భూసంస్కరణలు మరియు మౌలిక సదుపాయాల అభివృద్ధికి నిధుల కేటాయింపులో ఆర్థిక న్యాయం కోసం కూడా డిమాండ్ చేసింది.

సి. ప్రాంతీయ స్వయంప్రతిపత్తి కోసం రాజకీయ సమీకరణ
1. విద్యావేత్తలు, విద్యార్థులు, ఉద్యోగులు మరియు కార్మికులను ఏకం చేసే వేదికగా టిపిఎస్ పనిచేసింది.
2. టిపిఎస్ ఏర్పాటు స్థానిక నాయకులను మరియు వివిధ సామాజిక సమూహాలను ఒక ఏకీకృత రాజకీయ శక్తిగా మార్చింది.
3. ప్రజాభిప్రాయాన్ని సమీకరించడంలో టిపిఎస్ కీలక పాత్ర పోషించింది. భారీ నిరసనలు, నిరాహార దీక్షలు, మరియు ప్రజా ప్రదర్శనల ద్వారా తెలంగాణ స్వయంప్రతిపత్తిని డిమాండ్ చేసింది.

III. తెలంగాణ ఉద్యమాన్ని ముందుకు తీసుకెళ్లడంలో టిపిఎస్ పాత్ర ఎ. నిరసనలు మరియు సమ్మెల నిర్వహణ
1. హైదరాబాద్, వరంగల్, ఖమ్మం వంటి ప్రాంతాల్లో టిపిఎస్ భారీ ర్యాలీలు, నిరాహార దీక్షలు, మరియు సాధారణ సమ్మెలను నిర్వహించి ప్రత్యేక రాష్ట్ర డిమాండ్‌ను బలపరిచింది.
2. 1969 మే డే ర్యాలీ “డిమాండ్ డే”గా జరిగింది. ఇందులో కార్మికులు మరియు విద్యార్థుల విస్తృతంగా పాల్గొన్నారు.
3. టిపిఎస్ నేతృత్వంలోని సమ్మెలు ప్రజాభిప్రాయాన్ని సమీకరించడంలో ముఖ్య పాత్రపోషించి, ఉద్యమానికి విస్తృత మద్దతును అందించాయి.

బి. ఎన్నికల విజయం మరియు రాజకీయ ప్రభావం
1. 1971 లోక్‌సభ ఎన్నికల్లో టిపిఎస్ తెలంగాణలో 14 సీట్లలో 10 సీట్లను గెలుచుకుంది, ఇది ప్రత్యేక రాష్ట్ర ఉద్యమానికి పెద్ద రాజకీయ విజయం.
2. ఈ ఎన్నికల విజయం తెలంగాణ స్వయంప్రతిపత్తి మరియు స్వీయ-నిర్ణయ డిమాండ్‌కు విస్తృత మద్దతును అందించింది. 3. 1969 ఎన్నికల్లో టిపిఎస్ విజయం జాతీయ స్థాయిలో ఉద్యమాన్ని చట్టబద్ధం చేసింది. అలాగే కేంద్ర ప్రభుత్వం తెలంగాణ డిమాండ్‌ను గుర్తించేలా చేసింది.

సి. కాంగ్రెస్‌తో విలీనం మరియు తాత్కాలిక రద్దు
1. 1971లో టిపిఎస్ భారత జాతీయ కాంగ్రెస్‌తో విలీనమై రాష్ట్ర డిమాండ్‌ను జాతీయ రాజకీయ చర్చలోకి తీసుకొచ్చింది. అయితే ఇది ఉద్యమ బలాన్ని తాత్కాలికంగా బలహీనపరిచింది.
2. ఈ విలీనం ఉన్నప్పటికీ, తెలంగాణ రాష్ట్ర డిమాండ్ అంతర్గతంగా కొనసాగి, మరిన్ని ఉద్యమాలకు దారితీసి 2014లో తెలంగాణ ఏర్పాటుకు నాంది పలికింది.

ముగింపు:
తెలంగాణ ప్రజా సమితి ఏర్పాటు రాష్ట్ర డిమాండ్‌కు రాజకీయ చట్టబద్ధతను అందించిన కీలక దశగా నిలిచింది. అయితే, 1971లో కాంగ్రెస్‌తో విలీనం ఉద్యమ ఊపును తాత్కాలికంగా తగ్గించి, మద్దతుదారులలో నిరాశను కలిగించింది. ఈ ఆటంకం ఉన్నప్పటికీ, టిపిఎస్ స్థాపించిన భావజాల పునాది తెలంగాణ కోసం దీర్ఘకాలిక పోరాటానికి స్ఫూర్తినిచ్చింది అనడంలో ఏమాత్రం సందేహం లేదు.